Kościół św. Mikołaja w Gdyni Chyloni

0
1875
gdynia portal historia gdyni stare zdjecia gdyni 58
gdynia portal historia gdyni stare zdjecia gdyni 58
Pierwsza świątynia na terenie Chyloni powstała w ciągu 3 lat po utworzeniu wsi (wieś została utworzona na prawie chełmińskim w 1351 roku). Dokładna data jej budowy nie jest znana. Przypuszczalnie była to drewniana budowla z murowanym prezbiterium, którego fragmenty przetrwały do dzisiaj.
Od samego początku kościół pełnił rolę filii parafii na Oksywiu, a msze w nim odprawiał oksywski proboszcz. Przypuszczalnie dopiero w XIX wieku zaczęli przy kościele chylońskim rezydować na stale wikariusze.
Na przełomie XVI i XVII wieku kościół pełnił rolę zboru protestanckiego, gdyż obie przynależące do niego wsie (Chylonia i Cisowa) były w owym czasie własnością mieszczan gdańskich wyznania protestanckiego. Jednak w drugiej połowie XVII wieku, wraz ze zmianą właściciela, kościół ponownie zaczął pełnić rolę filii parafii katolickiej na Oksywiu.
Obecna starsza część kościoła zostaje wzniesiona w 1887 roku.
Starsza część kościoła św. Mikołaja w Chyloni. [źródło: zbiory własne]
W 1915 roku z parafii oksywskiej zostaje wydzielona już w pełni samodzielna parafia św. Mikołaja (chociaż parafialne księgi metrykalne prowadzone są już od 1911 roku). Obejmuje ona wtedy m.in. Chylonię i Cisowę. Pierwszym proboszczem zostaje Franciszek Mengel.
W 1981 rozpoczęła się rozbudowa świątyni. Jednak trudności stawiane przez władze komunistyczne sprawiły, że dopiero 6 grudnia 1990 roku poświęcono nową jego część.
Nowsza część kościoła św. Mikołaja w Chyloni. [źródło: zbiory własne]
Z historią parafii silnie związany jest kult św. Mikołaja oraz Święta Góra (wzniesienie na przeciwko Szkoły Podstawowej nr 10 w Chyloni), na której to podobno święty objawiał się miejscowej ludności. W związku z tym, w XVI wieku na jej szczycie wzniesiono kapliczkę (początkowo drewnianą, a od 1732 roku murowaną), w której oddawano cześć figurce świętego. Po zawaleniu się budynku w wyniku wielkiej wichury w 1845 roku, figurka ta trafiła do murowanej kapliczki w centrum wsi.
Na Świętej Górze znajdowała się ponadto studzienka z magiczną wodą. Jednak, jak głosi legenda, pewien zły człowiek chciał przy jej pomocy uleczyć chorego konia, przez co woda swą moc utraciła.
Dziś na stoku Świętej Góry istnieje niewielka grota, przy której sporadycznie odbywają się nabożeństwa.
Autor: Paweł Różyński
Bibliografia:
Rembalski T.: Dzieje osadnictwa na terenie współczesnych gmin Gdynia i Kosakowo od XIII do XV wieku. Gdynia 2006.